Wybór raportu ISAE 3402 lub SOC 1 dla firmy działającej za granicą powinien wynikać z wymagań klientów oraz terytorium prowadzenia działalności. Oba raporty audytowe koncentrują się na ocenie kontroli wewnętrznych wpływających na sprawozdawczość finansową organizacji świadczącej usługi. Różnią się jednak zasięgiem geograficznym, standardem regulacyjnym i mogą być wymagane przez różne podmioty w zależności od rynków oraz przepisów krajowych. Dowiedz się, który raport wybrać, analizując ich kluczowe cechy oraz korzyści.
Czym są raporty ISAE 3402 i SOC 1?
ISAE 3402 i SOC 1 to niezależne raporty opiniujące, służące do weryfikacji systemu kontroli wewnętrznej u dostawców usług outsourcingowych, których działalność oddziałuje na sprawozdania finansowe klientów. Oba raporty mają za zadanie dać odbiorcy usług pewność co do adekwatności oraz skuteczności wdrożonych mechanizmów kontroli. Istnieją w dwóch wariantach: Type I ocenia zaprojektowanie i wdrożenie kontroli na określony moment, Type II dodatkowo testuje skuteczność działania kontroli w dłuższym okresie czasu.
ISAE 3402 jest standardem międzynarodowym, uznawanym globalnie i zgodnym z wytycznymi IAASB. SOC 1 funkcjonuje przede wszystkim w Stanach Zjednoczonych jako odpowiednik ISAE 3402, bazując na standardzie SSAE 18. Ich głównym celem jest ocena tych samych obszarów – kontroli dotyczących sprawozdawczości finansowej – jednak SOC 1 odpowiada na wymogi amerykańskich regulatorów, natomiast ISAE 3402 jest zgodny ze światowymi normami audytu.
Struktura i zawartość raportów ISAE 3402 oraz SOC 1
Raporty ISAE 3402 i SOC 1 składają się z elementów zapewniających transparentność i wiarygodność oceny systemu kontroli. Najważniejsze z nich to: opinia audytora, oświadczenie zarządu firmy świadczącej usługi, dokładny opis systemu kontroli wewnętrznej, wyniki przeprowadzonych testów kontrolnych oraz analiza efektywności tych kontroli. Dla raportu Type II obejmują dodatkowo szczegółowe informacje o skuteczności mechanizmów kontrolnych ocenianych na przestrzeni ustalonego okresu, zwykle roku.
Raporty są wydawane wyłącznie przez niezależnych audytorów, którzy weryfikują zgodność opisanych procedur kontroli z praktycznym działaniem. Odróżnia je to od certyfikatów, takich jak ISO 27001, które dotyczą innych obszarów np. bezpieczeństwa informacji, a nie bezpośrednio wpływu na sprawozdania finansowe.
Kiedy wybrać ISAE 3402, a kiedy SOC 1?
Kluczowym czynnikiem decydującym o wyborze raportu jest zakres terytorialny działalności firmy oraz oczekiwania odbiorców usług. ISAE 3402 jako standard międzynarodowy sprawdzi się, jeżeli działasz globalnie, obsługujesz klientów spoza USA lub planujesz ekspansję na rynki Unii Europejskiej czy innych regionów wymagających uznanych, międzynarodowych regulacji audytowych. Jest on szeroko akceptowany przez organizacje z różnych krajów, w tym przez międzynarodowe instytucje finansowe.
SOC 1 wybierają w większości firmy, których odbiorcy działają na rynku amerykańskim lub podlegają jurysdykcji Stanów Zjednoczonych. Spełnia on wymogi tamtejszych regulatorów i partnerów biznesowych. Coraz częściej Polska oraz inne kraje UE wymagają jednak raportów ISAE 3402 lub alternatywnie SOC, szczególnie w sektorze finansowym i usługowym w związku z rekomendacjami nadzoru finansowego.
W każdym przypadku kluczowe jest rozpoznanie potrzeb klienta oraz wymagań regulatorów. Jeśli odbiorcy Twoich usług oczekują raportu uznawanego na całym świecie, wybierz ISAE 3402. Gdy adresujesz swój produkt do podmiotów amerykańskich lub wymaga się ściśle zgodności z SSAE 18, właściwy będzie SOC 1.
Dla kogo są przeznaczone raporty ISAE 3402 i SOC 1?
Raporty te dedykowane są firmom outsourcingowym, których działalność ma wpływ na sprawozdawczość finansową klientów. Obejmuje to między innymi centra przetwarzania danych, firmy zarządzające aktywami, przedsiębiorstwa oferujące usługi finansowe czy outsourcing IT. Odbiorcy tych raportów – zarówno firmy korzystające z usług outsourcingowych, jak i instytucje finansowe oraz regulatorzy rynku – oczekują od dostawców nie tylko deklaracji, ale formalnego potwierdzenia skuteczności i adekwatności systemów kontroli.
W Polsce coraz więcej firm poddaje się audytowi ISAE 3402 lub SOC 1 z uwagi na wymagania partnerów biznesowych oraz lokalnych regulatorów, którzy wprowadzają rekomendacje i standardy globalne do krajowej praktyki audytu usług outsourcingowych.
Podstawowe elementy raportu ISAE 3402 lub SOC 1
Każdy raport ISAE 3402/SOC 1 zawiera zestaw kluczowych sekcji. Należą do nich: oświadczenie kierownictwa firmy usługowej (tzw. management assertion), opis środowiska kontrolnego i istotnych procedur oraz szczegółowe wyniki testów przeprowadzonych przez audytora. Całość zamyka opinia niezależnego biegłego rewidenta, która stanowi formalne potwierdzenie rzetelności i efektywności działań kontrolnych.
Istotnym rozróżnieniem jest wariant Type I, obejmujący ocenę projektu systemu kontroli w konkretnym dniu, oraz Type II, uwzględniający także testowanie skuteczności tych kontroli przez wskazany okres. Klienci i regulatorzy coraz częściej wybierają raporty Type II jako gwarancję bieżącej skuteczności procedur, nie tylko ich założeń.
Przygotowanie i audyt – kluczowe kroki
Proces uzyskania raportu ISAE 3402 lub SOC 1 rozpoczyna się od przygotowania przez firmę usługową dokładnego opisu swojego środowiska i procedur kontroli wewnętrznej. Następnie niezależny audytor prowadzi audyt zgodnie z ustalonymi kryteriami, testując zarówno projekt jak i funkcjonowanie wybranych mechanizmów kontrolnych. Dokładności procesu pilnuje szczegółowa analiza zarządzania, uwzględniająca oświadczenie kierownictwa oraz specyfikę działalności firmy.
Końcowym efektem pracy audytora jest wydanie opinii wraz z raportem zawierającym podsumowanie testów, efektywności wdrożenia, analizę ewentualnych nieprawidłowości oraz zakres czasowy badania. Formalny i szczegółowy charakter raportu sprawia, że stanowi on niekwestionowany dowód rzetelności i jakości kontroli, co istotnie zwiększa zaufanie rynku do audytowanej organizacji.
Kluczowe wnioski i rekomendacje
Wybór raportu ISAE 3402 lub SOC 1 powinien być oparty na zrozumieniu wymagań dotyczących sprawozdawczości finansowej oraz analizie potrzeb odbiorców usług. Jeżeli Twoja firma obsługuje klientów międzynarodowych lub podmioty podlegające globalnym regulacjom, rekomendowany jest raport ISAE 3402. Jeśli świadczysz usługi na rzecz firm amerykańskich lub wymagane są standardy właściwe dla USA, wybierz raport SOC 1.
Oba raporty są skutecznym narzędziem budowania zaufania poprzez transparentność i potwierdzenie skuteczności systemów kontroli wpływających na sprawozdania finansowe klientów. Wdrożenie jednego z tych raportów, szczególnie w wariancie Type II, daje przewagę konkurencyjną oraz pozwala spełnić coraz bardziej rygorystyczne wymagania rynkowe oraz regulatorów.
Dla firm działających na styku wielu rynków optymalnym rozwiązaniem często jest wdrożenie międzynarodowego raportu ISAE 3402, który jest akceptowany w większości krajów i otwiera drogę do współpracy z wymagającymi klientami sektora finansowego na całym świecie.
Źródło: https://www.thesoc2.com/pl/post/isae-3402-vs-soc1-zrozumienie-roznic-dla-klientow-miedzynarodowych
